Menu górne

REKLAMA

  • Reklama
Dziś jest 06 maja 2024 r., imieniny Jana, Judyty



„Módlcie się za poległych – 1915”

(Zam: 12.10.2016 r., godz. 14.23)

W minionym miesiącu harcerze z Harcerskiego Klubu Turystycznego „Wertep”, działającego przy Hufcu ZHP Wyszków, odnowili zabytkowy cmentarz z czasów I wojny światowej, znajdujący się w Dąbrowie koło Rząśnika.



W 1914 r. na polach otaczających wieś miała miejsce niemiecko-rosyjska potyczka. W jej wyniku spaleniu uległa większość pobliskich zabudowań. O jej dużej skali świadczy również ilość poległych na polu bitwy: 97 Niemców oraz 208 Rosjan. Zwycięskie wojska niemieckie (z pomocą przymuszonych do tego miejscowych chłopów) pochowały swoich żołnierzy w pojedynczych grobach, zaś ciała wrogów zrzucono do jednej, masowej mogiły. W 1915 r. na środku leśnego cmentarza stanęła drewniana kaplica z kamiennym fundamentem. W okresie dwudziestolecia międzywojennego teren był zadbany. Według relacji mieszkańców, co jakiś czas na cmentarz przyjeżdżały z Prus Wschodnich rodziny poległych.
W 1939 r. po wkroczeniu wojsk hitlerowskich do Polski terenem zaopiekowali się Niemcy. Mogiły zostały oznaczone imiennymi tabliczkami, a całość została ogrodzona płotem. Sytuacja diametralne zmieniła się po klęsce III Rzeszy. Wojska sowieckie nie potrafiły uszanować pamięci swoich przodków. Kaplica została rozebrana i spalona, a cmentarz zdewastowany. Podobny los spotkał przybitą do drzewa kapliczkę upamiętniającą powstańców styczniowych, znajdującą się przy pobliskiej drodze. Jeszcze w czasach PRL-u miejscowa ludność dbała o mogiły. W latach 70. po wsi rozeszła się pogłoska o ukrytych pod zabytkowym ołtarzykiem bagnetach, przez co został on zniszczony przez osoby poszukujące tam pamiątek po wojnie. Cmentarz stopniowo zarósł krzakami i został zapomniany.
Prace nad odnową cmentarza rozpoczęliśmy z początkiem września. Pierwszym krokiem było wykoszenie ogromnej ilości krzaków. Teren został przez nas ogrodzony, zaś wzdłuż płotu stanęło 20 krzyży z daszkami, symbolizujących mogiły niemieckie. Na miejscu pochówku żołnierzy rosyjskich stanął zaś większy, prawosławny krzyż. Uprzątnęliśmy również teren byłej kaplicy. Obecnie znajduje się tam duży kamień z napisem „Módlcie się za poległych – 1915”, pokruszona tablica z napisami w języku niemieckim oraz krzyż, który niegdyś stał na obecnie wyburzonym ołtarzu. Przy alejce prowadzącej od drogi postawiona została tablica informacyjna z krótkim opisem miejsca oraz przedstawionym kontekstem historycznym.
Rekonstrukcję staraliśmy się przeprowadzić z jak największą wiernością oryginalnemu wyglądowi cmentarza. W tym wyzwaniu bardzo pomógł pan Jan Rudnicki, który dzięki doskonałej pamięci do szczegółów i życzliwości przybliżył nam wiele interesujących i wartościowych faktów na temat historii tego miejsca oraz całej okolicy.
Szersza relacja oraz więcej zdjęć z tego przedsięwzięcia znajduje się na naszym fanpage’u na Facebooku: www.facebook.com/HKTWertep/.
Krzysztof Głowacki

Komentarze

Dodane przez Jątek, w dniu 12.10.2016 r., godz. 15.48
Dobra robota. Pamięć o poległych i stosunek do obcych cmentarzy jest miarą naszej cywilizacji. Burmistrz od lat umywa ręce od kirkutu, który przez większą część roku jest śmietnikiem zarośniętym chaszczami.
Nie przegap!
Dodane przez TD, w dniu 12.10.2016 r., godz. 20.15
Polska nigdy formalnie nie zrzekła się odszkodowania od Niemiec za II Wojnę Światową – dowodzą reporterzy "Magazynu Śledczego Anity Gargas". Jak do tego doszło, że do tej pory Niemcy nie wypłacili nam reparacji? Jakie dokumenty sfałszowane w 1953 roku do dziś są podstawą mitu o zrzeczeniu się roszczeń przez Polskę? Kto zamiótł pod dywan raport o stratach Warszawy przygotowany przez zespół powołany przez prof. Lecha Kaczyńskiego z okresu, gdy był prezydentem stolicy? Na jaką kwotę obecnie wyceniane są wojenne straty ludzkie i materialne całej Polski? TVP1 21.50
Dodane przez Anonim, w dniu 15.10.2016 r., godz. 09.40
Polska otrzymała miliony hektarów Niemieckiego terytorium i miasta takie jak Wrocław i inne czyli tzw. "ziemie odzyskane",które nigdy Polskie nie były...........Nie mąć pisiorku bo tylko to macie w głowie i oprócz wyjścia z Unii zaundujecie Nam konflikt również z Niemcami.
Dodane przez Anonim, w dniu 15.10.2016 r., godz. 14.22
Za naszych też pewnie odmówią gdzieś Zdrowaśkę w tym dniu.

Napisz komentarz

Projekt witryny

Wykonanie: INFOSTRONY - Adam Podemski, e-mail: adam.podemski@infostrony.pl , Poczta